ChatGPT: Người bạn ảo hay "kẻ cô đơn hóa" thầm lặng?

Sự trỗi dậy của ChatGPT và tác động không ngờ

Ra mắt vào cuối năm 2022, ChatGPT nhanh chóng trở thành hiện tượng toàn cầu, thu hút khoảng 400 triệu người dùng hàng tuần. Với khả năng hỗ trợ nâng cao năng suất và cung cấp thông tin nhanh chóng, ChatGPT được xem như một trợ lý ảo đắc lực. Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây cho thấy, việc sử dụng ChatGPT quá mức có thể dẫn đến cảm giác cô đơn và cô lập xã hội.​

Nghiên cứu chuyên sâu về hành vi người dùng

Trong nghiên cứu kéo dài bốn tuần, các nhà khoa học từ OpenAI và MIT Media Lab đã phân tích hàng triệu tương tác văn bản và giọng nói giữa gần 4.000 người dùng với ChatGPT. Kết quả cho thấy, mặc dù phần lớn người dùng chỉ tương tác ngắn với chatbot, một nhóm nhỏ người dùng "chuyên sâu" lại dành nhiều thời gian hơn và có xu hướng cảm thấy cô đơn, phụ thuộc và giảm giao tiếp xã hội.

Nghịch lý của chế độ giọng nói

Một phát hiện thú vị khác là chế độ giọng nói của ChatGPT có thể giúp giảm cảm giác cô đơn. Tuy nhiên, đối với những người đã cảm thấy cô đơn trước đó, họ có xu hướng lạm dụng công cụ này, dẫn đến tình trạng cô đơn càng trầm trọng hơn. 

Tác động của công nghệ AI đến sức khỏe tâm lý

Những phát hiện này đặt ra câu hỏi về tác động của AI đối với sức khỏe tâm lý của người dùng. Giống như mạng xã hội, AI có thể ảnh hưởng đến cảm xúc và hành vi của con người theo cả hướng tích cực và tiêu cực. Việc hiểu rõ hơn về mối quan hệ này là cần thiết để đảm bảo rằng công nghệ phục vụ con người một cách lành mạnh và bền vững.

Lời kết

ChatGPT, với tất cả tiện ích mà nó mang lại, cũng có thể trở thành con dao hai lưỡi nếu không được sử dụng một cách cân nhắc. Người dùng cần nhận thức rõ về thời gian và cách thức tương tác với công cụ này để tránh rơi vào trạng thái cô đơn và phụ thuộc. Các nhà phát triển cũng nên xem xét các biện pháp nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực, đảm bảo rằng AI thực sự là trợ thủ đắc lực chứ không phải "kẻ cô đơn hóa" thầm lặng.​